Organische stof, het “zwarte goud” van de bodem

Organische stof heeft een spilfunctie in de bodem en wordt ook wel het ‘’zwarte goud’’ van de bodem genoemd. Organische stof beïnvloedt zowel de fysische (structuur, vocht), chemische (nutriënten) als de biologische (bodemleven) eigenschappen van de grond. Het heeft dus op veel aspecten in de bodem impact.

De weerbaarheid van de bodem wordt sterk bepaald door het organische stof gehalte en de kwaliteit hiervan. Voldoende en regelmatige aanvoer van organische stof betekent een betere vochtvasthoudend vermogen, een goede structuur, meer nalevering en buffering van nutriënten. Ook het bodemleven is gebaat bij een voldoende en gevarieerde aanvoer van organisch materiaal.

Om het organische-stofgehalte in de bodem op peil te houden, is het belangrijk dat er evenveel effectieve organische stof (EOS) wordt aangevoerd als er wordt afgebroken in de bodem. EOS is de hoeveelheid organische stof die één jaar na toediening nog over is in de bodem. Gewasresten, groenbemesters, compost en organische mest zijn belangrijke aanvoerbronnen voor organische stof. De afbraaksnelheid van organische stof hangt af van diverse factoren, zoals de aard van de organische stof, de grondsoort, weersomstandigheden en vochtgehalte.

De waarde van organische stof

Er word veel waarde toegekend aan  effectieve organische stof. Er is zelfs onderzoek gedaan naar de waarde in €. Het is sterk afhankelijk van het bouwplan, totale bodemvruchtbaarheid en grondsoort.

Voor graslandproductie op zandgrond mag een kg EOS € 0,50 kosten (van Eekeren e.a., 2010).

Janjo de Haan van PPO-WUR rekende voor akkerbouwbedrijven op zandgrond uit dat een kg EOS € 1,- mag kosten.

Voor kleigronden liggen deze waarden op ongeveer € 0,40.

Voor een akkerbouwbedrijf op zand levert een vroeg gezaaide bladrammenas voor 1600 euro aan waarde in de bodem!