Conclusies
Het vermijden van nutriëntentekorten is bij de optimalisatie van de weerbaarheid van een gewas belangrijk. Of en in welke mate nutriëntentekorten daadwerkelijk optreden in de Nederlandse landbouw is onvoldoende bekend. Aanpassing van de richtlijnen voor bemesting zoals vermeld in www.handboekbodembemesting.nl kan een rol spelen bij het weerbaar maken van sommige ziekten maar kan nooit een ziekte geheel tenietdoen: het is hooguit een onderdeel in IPM. De belangrijkste
kansen zijn vermeld in Tabel 3. Duidelijk is dat nutriënten maar een beperkte rol spelen bij het weerbaar maken van planten tegen ziekten en plagen. De belangrijkste effecten van nutriënten liggen op het vlak van beïnvloeding van de pH van de bodem (Tabel 3). Mogelijke effecten van Si op de weerbaarheid van planten verdienen meer aandacht.
Bodemchemie
Groenbemesters